Гімільсбахава прапанова

Мацей ХАЛАДОЎСКІ

Калі дайшла да мяне інфармацыя пра планаваныя васьмідзесяціпрацэнтныя ciecia на культуру меншасцей у сёлетнім бюджэце дзяржавы, раптам прыгадаўся мне той летнік з Гімільсбахам. Аднойчы прафесійна пітушчы акцёр-натуршчык злавіў мяне, дзецюка трухаючага па асяродку, даў пару медзякоў і сваім характэрным сіпатым голасам загадаў:

— На, і скокні мне па тры піўцы.

Да таго ж катэгарычна дадаў:

— І здачу каб прынёс.

Я пералічыў грошы. Паколькі быў я на тых летніках прафесійным піўным скачком (да таго наймалодшым асаковічам), адразу зарыентаваўся, што касы, дадзенай мне Гімільсбахам, не хопіць нават на паўбутэлькі. Дык збунтаваўся я і вярнуў славутаму акцёру грошы. Той штосьці прабурчэў, адвярнуўся на пяце і пачаў шукаць іншага наіўнага падлетка.

Сённяшнія паны ў ведамстве нацыянальных меншасцей Міністэрства культуры гэта ж цюцелька ў цюцельку Гімільсбахава прапанова.

Меншасці пачынаюць трактавацца ўрадам як наіўныя смургелі дзеля выкарыстання, а ў Гімільсбаха ўвасабляецца міністр культуры Анджэй Цэлінскі, які быццам гаворыць: — Skoczcie no i zrobcie nam kulture mniejszosci. A nie zapomnijcie oddac reszty.

Здачы, на жаль, быць не можа, а на гэтак званае robienie меншаснай культуры не хопіць. Дык што ж рабіць. Можна выпнуцца на прапанаваныя грошы. Ды адкуль іх узяць? Самаўрадавыя структуры іх не маюць таксама ўдосталь. Спонсараў вырэзвае рэцэсія. Не ведаю, што сказаць. Застаецца адклікацца да сумлення ўрада, які ўзнік таксама дзякуючы падтрымцы, немалой, меншасных асяроддзяў, а таксама звярнуць увагу на тое, што адносіны да меншасцей — адзін з паказчыкаў уваходу Польшчы ў еўрапейскія структуры. Можа, міністр Цэлінскі пашукае, як той Гімільсбах на ўзгаданым АСАКу, іншага „наіўнага смургеля”. Я, як паляк, на фінансавыя камбінацыі ведамства наконт нашых меншасцей — не пагаджаюся. Тупаю з усяе моцы, гучна і люта! І запрашаю іншых палякаў, каб супольна патупацелі.