Адкрыюцца новыя магчымасці

— Якое будзе становішча нацыянальных меншасцей пасля ўваходу Польшчы ў Еўрапейскі Саюз?

Славамір Лодзінскі: — Напэўна лепшае. У Еўрапейскім Саюзе адміністрацыя адводзіць многа ўвагі таму, каб ва ўсіх краінах-членах выконваліся правы і свабоды нацый, якія ў іх пражываюць. Апошнім часам штораз менш чуем аб тым, што дзесьці там, на Захадзе, даходзіць да парушэння або абмежавання правоў меншасцей. Неталерантнасць у адносінах да людзей іншага веравызнання або колеру скуры існуе, аднак, улады намагаюцца ліквідаваць такія прадузятасці.

Марцін Рэмбач: — Думаю, што сітуацыя меншасцей у Польшчы паправіцца. Трэба на гэта часу і невялікіх палітычных змен, аднак, пры добрых рашэннях, меншасці могуць атрымаць карысці ў розных формах. Напрыклад, гэта могуць быць еўрапейскія фонды, якімі можна карыстацца рэалізуючы розныя праекты, звязаныя з дзейнасцю меншасцей.

— Апошнім часам часта ў выказванні маладых людзей адчуваецца боязь перад уваходам у ЕС. Асабліва хвалюе іх рынак працы.

М. Рэмбач: — Беспрацоўе будзе павялічвацца, нягледзячы на тое ці ўвойдзем у ЕС, ці не. Аднак боязь маладых людзей, хаця маюць яны падставу так думаць спаглядаючы на цяперашнюю сітуацыю ў нашай краіне, не павінна засланяць магчымасцей, якія адкрыюцца перад імі.

С. Лодзінскі: — Падляшша з’яўляецца той тэрыторыяй, якая ў параўнанні з іншымі рэгіёнамі скарыстае найбольш на ўваходзе ў ЕС. То тут будзе заходняя мяжа Еўропы, тут паявяцца новыя перспектывы не толькі бізнесменам, але і звычайным людзям. Уваход у ЕС абазначае хутчэйшае развіццё тэрыторый такіх як Падляшша, новыя месцы працы не толькі тут, але і ў Еўропе, бо самыя структуры ЕС будуць патрабаваць тысяч работнікаў. Аднак мусяць яны вытрымаць пэўныя патрабаванні.

— Якія?

С. Лодзінскі: — Найважнейшае — веданне моў. Маладыя людзі павінны інвеставаць у сябе, у сваю адукацыю і не баяцца рызыкі, бо такая сітуацыя, апрача эмоцый, прымушае да працы над сабою.

— Студэнты ўсходнеславянскай філалогіі баяцца беспрацоўя, бо каму патрэбны знаўца рускай ці беларускай моў?

С. Лодзінскі: — Гэта крышку не так. Не павінны таго баяцца, бо мяжа ЕС будзе мяжой з Усходняй Еўропай, дзе ўжываюцца гэтыя мовы, аднак, самога ведання моў малавата, каб знайсці сабе добрую пасаду на рынку працы, які ставіць штораз вышэйшыя планкі. Да ведання ўсходнеславянскіх моў патрэбныя яшчэ і эканамічныя веды, і ўмеласць карыстацца камп’ютэрам.

— А моладзь, якая выводзіцца з нацыянальных або этнічных меншасцей, як павінна ставіцца да ўваходу ў ЕС?

М. Рэмбач: — Пазітыўна, бо іншасць у станоўчым сэнсе — гэта іх капітал, які можна, а нават трэба выкарыстоўваць. ЕС стварае новыя шанцы маладым людзям усіх нацый і веравызнанняў. Яна свайго роду ніва, на якой можна паказаць сваю культуру, адзначыць сваё існаванне.

С. Лодзінскі: — І тут магчымасць праявіць сябе маюць маладзёжныя арганізацыі, якія гуртуюць меншасці, а ў тым рэгіёне Польшчы іх нямала, так як і людзей зацікаўленых і ахвотных да дзеяння. Актыўнасць і заангажаванне дзеячаў некаторых з іх (прыклад БАСу) станоўча ўспрымаецца польскімі ўладамі. Цяпер маладым людзям характэрная настойлівасць у імкненні да намечаных мэт, чаго папярэдняму пакаленню не ставала. Маем толькі надзею, што гэтага яны ніколі не страцяць, бо гэта яны, цяперашнія вучні ліцэяў, студэнты будуць будаваць нашу будучыню.

— Вялікае дзякуй за размову.

Гутарыла Паўліна ШАФРАН