Ніва № 41 (2370), 14 кастрычніка 2001 г.

Трэцякласнікі пранікаюць у сэнс Збаўлення

Мікола ВАЎРАНЮК

Звяртаюся да вас, шаноўныя чытачы, з просьбай. Растлумачце мне, калі ласка, што гэта значыць: Pojecie Nowego Testamentu w aspekcie rodzaju ludzkiego i wypelniania obietnicy przez Boga. Толькі прашу, па меры магчымасцей, мовай простай і зразумелай для вучня трэцяга класа пачатковай школы. Гэта не мае нічога супольнага з самаацэнкай інтэлектуальных магчымасцей — такую тэму я знайшоў у сшытку сына-трэцякласніка. Яе сэнсу ні ён мне, ні — што асабліва мне забалела — я яму не маглі нармальнымі словамі перадаць.

Ёсць добра падрыхтаваныя кадры, маем сістэму дасканалення настаўнікаў Закону Божага, якія гарантуюць рэалізацыю асветных задач, — заявіў Аляксандру Вярбіцкаму д-р Ян Зенюк з Кафедры праваслаўнай тэалогіі Універсітэта ў Беластоку („Катэхетычная канферэнцыя”, „Ніва” н-р 38, 23.09.2001).

Ці тыя кадры не занадта добра падрыхтаваныя? — хочацца запытацца ў кантэксце такіх амбітных багаслоўскіх пытанняў, якія ставяцца дзевяцігодкам. Ставяцца ім таксама не менш важныя філалагічныя задачы, а менавіта — вывучэнне царкоўнаславянскай мовы.

Ужо маем праграмы навучання рэлігіі ў пачатковых школах і гімназіях, — гаворыць у згаданым артыкуле д-р Ян Зенюк. Калі ідзе пра царкоўнаславянскую мову, дык Галіна Баравік у сваім падручніку рэкамендуе знаёміць вучняў з кірыліцай у другім семестры чацвёртага класа. Але добра падрыхтаваныя кадры не марнатравяць часу і робяць гэта на паўтара года раней. У сшытку сына чытаю: Autorem alfabetu jest swiety Cyryl i Metody.

Адкуль бяруцца такія пасусы, пасрэдна адказвае д-р Ян Зенюк: (...) завяршаецца апрацоўка падручнікаў для першых двух класаў гімназіі — гэта магістэрскія працы студэнтаў Хрысціянкай тэалагічнай акадэміі ў Варшаве. Нічога дзіўнага, што магістраў багаслоўя нуртуюць такія праблемы: Obietnica Boza o przyjsciu na swiat Zbawiciela, ktory wybawil ludzi od grzechu wypelnila sie w 5508 lat od stworzenia swiata. Але што з такіх урокаў Закону Божага зразумеюць дзеці?

Банальна, асабліва побач такіх мудрагелістых фразаў, выглядацьме сцвярджэнне, што каб напісаць падручнік, не хопіць ведаць той матэрыял, які хочаш перадаць вучню. Трэба яшчэ ўмець гэта зрабіць, іншымі словамі: ведаць метадалогію навучання ў паасобных класах і тое, што ў дадзены момант вучні праходзяць па іншых прадметах (трэцякласнікі, напрыклад, маюць вельмі цьмянае ўяўленне пра гісторыю і даты; тысячы гадоў да і пасля Хрыста, не кажучы пра першае Божае жыццястваральнае тхненне ў наш свет, ім нічога не значаць). Дзеля гэтага, апрача багаслоўскіх доследаў патрэбныя яшчэ і свецкія педагагічныя. Пра практыку ў школе не ўпамінаючы.

А як цяжка даецца вывучэнне моў, ведаюць самі настаўнікі рэлігіі. Пакажыце мне такога, які ведаў бы беларускую.