Кангрэс, які нічога не вырашаў

Зміцер КІСЕЛЬ

У Кангрэсе прынялі удзел 867 прадстаўнікоў партый і грамадскіх арганізацый Беларусі. Толькі 347 з іх прадстаўлялі рэгіёны, астатнія — жыхары Мінска.

Шматлікага прэзідыума на гэты раз не выбіралі. Па прапанове Юрыя Хадыкі, які адкрыў Кангрэс, вядучымі мерапрыемства былі абраны Лявон Баршчэўскі і Людміла Гразнова. Л. Баршчэўскі яшчэ раз давёў да ведама дэлегатаў, што пагадненне аб адзіным кандыдаце ў асобе Уладзіміра Ганчарыка ўжо падпісана. Ён таксама сказаў пра складанасць сітуацыі, маўляў, у закуліссі выказваюцца розныя прапановы. Аднак, на думку вядучага, неабходна, каб Кангрэс быў кансалідаваны, бо ў палітыцы важна рабіць крокі разам, нават памылковыя і цяжкія.

Затым слова было дадзена Уладзіміру Ганчарыку. Ён сцвердзіў, што адзінства дэмакратычных сіл — залог перамогі. Як ні стараліся ўлады пасварыць яго з Сямёнам Домашам, абодва кандыдаты знайшлі агульную мову. Прамоўца сказаў пра звесткі, якія яму былі прадстаўлены з розных крыніц. Згодна ім, улады далі ўстаноўку „вертыкалі” забяспечыць, каб у датэрміновым галасаванні (яго практычна немагчыма пракантраляваць — аўтар) прынялі ўдзел 30% выбаршчыкаў, афіцыйна павінна быць абвешчана толькі пра 5-7%. Сказаў У. Ганчарык і пра вучэнні ўнутраных войскаў, якія днямі адбыліся пад Слонімам. Там міліцыя вучылася разганяць дэманстрацыі.

Наступнаму прамоўцу, С. Домашу, дасталося значна больш авацый ад прысутных, чым адзінаму кандыдату ад кааліцыі. „Лічу, што гэта прывітанне нам абодвум і ўсім, хто падпісаў пагадненне”, — сказаў С. Домаш. Па яго словах, Ганчарык годны кандыдат і рэальная альтэрнатыва А. Лукашэнку. Ён пацвердзіў рашэнне зняць сваю кандыдатуру.

Пасля пачаліся выступы прадстаўнікоў палітычных партый. Старшыня Аб’яднанай грамадзянскай партыі Анатоль Лябедзька лічыць, што перамога на выбарах магчыма пры саюзе дэмакратаў і наменклатуры. Але сітуацыя ў краіне зменіцца толькі тады, калі не будзе аднабаковай наменклатурнай рэвалюцыі. Кіраўнік Беларускага народнага фронту Вінцук Вячорка сказаў пра падтрымку БНФ пагаднення, падпісанага 13 жніўня кандыдатамі ў прэзідэнты і прадстаўнікамі палітычных і грамадскіх арганізацый. Ён папярэдзіў, што свабодных выбараў не будзе, але шанц перамагчы застаецца, калі рэжым сфальсіфікуе вынікі выбараў, іх трэба бараніць. Прадстаўнік фракцыі „За адзінства” БСДП „НГ” Аляксей Кароль лічыць, што зараз галоўнае перамагчы на прэзідэнцкіх выбарах, а пасля партыі могуць падзяліцца на розныя палітычныя блокі. На яго думку, дзякуючы пагадненню заснавана платформа, з якой можна „стартаваць на выбары”. Прадстаўнік Крычаўскага раёна сцвердзіў, што яго землякі збіраліся галасаваць толькі за С. Домаша, а зараз мяркуюць выкрэсліваць з выбарчых бюлетэняў усіх прэтэндэнтаў на прэзідэнцтва. У. Ганчарык параіў давесці да людзей, што галасуючы за яго яны галасуюць за С. Домаша. Пасля абодва галоўныя героі перадвыбарчай кампаніі пакінулі Кангрэс, спаслаўшыся на неабходнасць быць у іншым месцы.

Пасля перапынку людзей у зале значна паменшала, аднак выступоўцы бралі слова адзін за адным. Асаблівай увагі заслугоўвалі прамовы старшыні Маладога фронту Паўла Севярынца і кіраўніка Таварыства беларускай мовы, сябры цэнтральнай рады БСДГ Алега Трусава. Маладзёжны лідэр заклікаў сваіх сяброў быць гатовымі, у выпадку фальсіфікацыі выбараў — выйсці на плошчы і вуліцы ды абвесціў паход на Мінск 10, 11 і 12 верасня з усіх гарадоў Беларусі. Алегу Трусаву здаецца, што перадвыбарчая кампанія грамадзянскай кааліцыяй распачалася кепска, і калі так пойдзе далей, выбары будуць правалены. Ён прапанаваў перадвыбарчым штабам С. Домаша працягваць працу далей, а яму самому зняць сваю кандыдатуру пазней, бо штаб У. Ганчарыка дрэнна падрыхтаваны і непрацаздольны. Старшыня ТБМ прапанаваў весці агітацыю выбаршчыкаў на беларускай мове і выкарыстоўваць нацыянальную сімволіку.