Хлеб беларускі

Аляксандр ВЯРБІЦКІ

Ян Сычэўскі ў чарговы раз стаў аб’ектам крытыкі, цяпер ужо не толькі беластоцкіх, але і агульнапольскіх мас-медыяў. Абвінавачваюць яго ў неаб’ектыўнай ацэнцы польскай і беларускай дэмакратый, бо выказаўся ён станоўча пра беларускую, а адмоўна пра польскую.

Ян Сычэўскі мае канстытуцыйнае права на ўласнае меркаванне пра розныя справы, якое не мусіць супадаць або быць падпарадкаванае нейкаму іншаму — гэта неад’емны прынцып дэмакратыі. А да такога неардынарнага меркавання маглі яго схіліць балючыя яму падзеі ў польскім палітычным жыцці на працягу апошніх месяцаў.

Шырока вядома, што Ян Сычэўскі стаў паслом Сейма Рэчы Паспалітай не ў выніку набору нейкай прыстойнай колькасці галасоў выбаршчыкаў, а ў выніку назначэння яго ў краёвы выбарчы спісак Саюза левых дэмакратаў кіраўніцтвам гэтай партыі. Яшчэ ў пачатку гэтага склікання польскага парламента лідэр СЛД Лешак Мілер заявіў, што будзе хадайнічаць за адмену краёвага спіска, а пад канец склікання гэтую задуму ўзаконілі палітычныя апаненты СЛД і падпісаў прэзідэнт. Такім чынам рэзка ўпаў шанс Яна Сычэўскага на чарговае паславанне. І няма як вінаваціць за гэта канкрэтную палітычную групіроўку, толькі цэлы палітычны парадак. Гэтак у Польшчы. А вось у Беларусі паслоў назначае прэзідэнт і ў такіх абставінах Ян Сычэўскі меў бы гарантаванае месца ў парламенце. Таму вось ён і хваліць тамашні палітычны парадак.

Можа ўзнікнуць пытанне, ці сапраўды спадар Сычэўскі апынуўся б у чарговым спіску. Назіраючы за яго паводзінамі можна заўважыць, што ён з’яўляецца віртуозам выпрацоўкі даверу ў любога Вялікага Брата для канкрэтных сваіх мэт. Старшынёю ГП БГКТ стаў ён дзякуючы даверу ў Аляксандра Баршчэўскага, а паслом Сейма — дзякуючы даверу ў Владзімежа Цімашэвіча. Цяпер выпрацоўвае ён давер у Аляксандра Лукашэнкі, які з’яўляецца шчырым інтэрнацыяналістам і назначае на свае пасады грамадзян любой дзяржавы. Не будзе тады здзіўленнем, калі і Яна Сычэўскага, у асалоду за польскую крыўду, назначыць нейкім сваім міністрам або дэпутатам.

Цалкам магчыма, што да мінскага выказвання Яна Сычэўскага прычыніліся і іншыя абставіны. Парламентарыі, так як выдатныя спартсмены ці кіназоркі, з’яўляюцца публічнымі асобамі. Клаўдзія Шыфер ці Анна Курнікава захвальваюць шырокай публіцы нейкія вырабы, атрымліваючы, мякка кажучы, ганарары, за якія жывуць цалкам прыстойна. Непрыстойна было б адмаўляць Яну Сычэўскаму права на рэкламу, у тым ліку і права на рэкламу дэмакратыі Лукашэнкавага вырабу. Паводзіны спадара Яна згодныя з законам, а дакладней — з указам н-р 8 прэзідэнта Лукашэнкі ад 12.03.2001 г. пра замежную дапамогу беларускім палітычным суб’ектам. Калі б наш пасол Сейма дапамог, нават адзін раз, нейкім апазіцыянерам, праекты якіх скіраваны на змену палітычнага парадку ў Беларусі, іх палічылі б злачынцамі і маглі б згодна пункту 5.3 згаданага закона пакараць штрафам у памеры двухсот мінімальных беларускіх месячных зарплат кожнага, а яго самога выдварыць з Беларусі. Дзвесце месяцаў — гэта амаль семнаццаць гадоў без зарплаты, без хлеба. Ян Сычэўскі, згадваючы пра польскае беспрацоўе, не мусіць турбавацца пра беларускія, не толькі палітычныя, будні. Ён не стаў злачынцам і не пазбавіў беларускіх апазіцыянераў хлеба, а прыстойна дапамог Лукашэнкавай дэмакратыі.

Ян Сычэўскі сваімі паводзінамі задзівіў польскае грамадства. Некалькі месяцаў назад тое ж грамадства задзівіў іншы пасол Сейма — Габрыель Яноўскі. Пасол Яноўскі апраўдваўся, што ў ягоны арганізм нехта ўвёў адмысловыя рэчывы, якія і выклікалі тыя ягоныя паводзіны. Варта мець у полі зроку тое, што і з паслом Сычэўскім магло здарыцца падобнае. У дзяржаве грамадзяніна Лукашэнкі прымяняліся такія прыёмы ў адносінах да важных асоб, пра што сведчаць успаміны кіраўнікоў савецкіх спецслужбаў. Беруту, Готвальду, Тарэзу, Тальяці пашкодзіла савецкая гасціннасць. Ян Сычэўскі вярнуўся жывы і здаровы і трэба мець надзею, што будзе надалей змагацца за тое, каб польскія журналісты мелі хлеб. А беларускія — прэзідэнта Лукашэнку.