Ніва № 10 (2339), 11 сакавіка 2001 г.

Палітыка і прапаганда

Яўген МІРАНОВІЧ

Хаця не вызначана яшчэ дата прэзідэнцкіх выбараў у Беларусі, аднак мінскае тэлебачанне вядзе ўжо вострую кампанію дыскрэдытацыі патэнцыяльных канкурэнтаў Лукашэнкі. Сам прэзідэнт з’яўляецца таксама ўдзельнікам гэтай прапагандысцкай акцыі. Калі ўспамінае пра апазіцыю, заўсёды гаворыць „радыкальная апазіцыя”, „тэрарысты”, „чужыя наёмнікі”. Прэзідэнцкія тэлежурналісты, а асабліва Юрый Зімоўскі і Яўгений Новікаў маглі б стаць узорам для ўсіх таталітарных прапагандыстаў. Часта паўтараюць яны пра пятую калону, пагражаючую Беларусі, адварочваючы ролю палітычных сіл у Рэспубліцы. Хаця самі прадстаўляюць у чыстай форме стаўленне да свае дзяржаўнасці, якое ва ўсім свеце называецца менавіта пятай калонай, гэтым эпітэтам акрэсліваюць усіх, хто выступае за незалежнасць і суверэнітэт Бацькаўшчыны.

23 лютага ў Расіі і Беларусі адзначаўся Дзень абаронцаў айчыны. У Беларусі вялікія святкаванні прайшлі з удзелам афіцыйных улад, ускладаліся кветкі да помнікаў савецкім салдатам, ветэраны, згінаючыся пад цяжарам медалёў, гаварылі перад камерамі дзяржаўнага тэлебачання пра „непобедимую русскую армию”, Лукашэнка раздаваў новыя медалі і званні афіцэрам міліцыі, КДБ і войска. Прайшло сапраўднае шоу ў гонар савецкага збройнага чыну. Паўсюдна гучалі лозунгі пра „единство белорусского и российского народов”. Пятая расійская калона сапраўды адзначала свой вялікі дзень. У беларускім з назвы тэлебачанні не было відаць следу беларускай палітычнай думкі. Халуйства і падлізніцтва ўсялякіх чыноўнікаў і журналістаў паказвала толькі адназначна, што няма ў Беларусі ніякай грамадзянскай супольнасці. Тое, што цяпер там існуе, больш напамінае феадальна-азіяцкую сістэму, узначаленую сатрапам, які кіруе праз пасрэдніцтва інтэлектуальна зняволеных служак, абдораных усялякімі прывілеямі. Успомненыя Зімоўскі і Новікаў могуць у пачуцці поўнай бяскарнасці называць пятай калонай інакш думаючых пра сваю Бацькаўшчыну грамадзян толькі таму, што не існуе ў Беларусі ніякая судовая ўлада. У Рэспубліцы Беларусь, таксама як у свой час у краіне Тамерлана, станаўленне законаў, як і іх выкананне засяроджана ў руках аднаго чалавека.

Хаця ў гэтым годзе ў Беларусі плануецца палітычная акцыя, званая прэзідэнцкімі выбарамі, нічога такога ў еўрапейскім разуменні гэтага слова там не адбудзецца. У тэлебачанні патэнцыяльных канкурэнтаў Лукашэнкі ўсялякія Зімоўскія называюць хуліганамі, крыміналістамі, чужымі агентамі. Найбольш сур’ёзнага канкурэнта, былога прэм’ер-міністра Міхаіла Чыгіра не толькі пазбавілі годнасці, але ў рады крыміналістаў залічылі жонку і сына. Гэтага апошняга ад трох тыдняў называюць ужо злодзеем аўтамабіляў. Аказваецца, сярод апазіцыйных палітыкаў няма іншых, чым з крымінальнымі схільнасцямі людзей. Тое, што адбываецца з Чыгіром і яго сям’ёй красамоўна паказвае іншым, што захочуць выступіць на выбарах супраць Лукашэнкі, які лёс іх чакае.

У Беларусі пакуль што няма ніякай сілы здольнай адхіліць Лукашэнку ад улады. З Масквы, дзе надалей назначаюць мінскіх намеснікаў, няма ніякіх сігналаў, што ў адносінах да Беларусі адбудуцца змены. Таму трэба лічыць, што ў гэтым годзе не будзе там ніякага палітычнага пералому.