У кожнага арыгінальны радок!

Ганна КАНДРАЦЮК

Што ты, субчык, накалякаў?

Найлепш займацца прозай! Усе дарослыя празаікі сёлетняга конкурсу былі ўзнагароджаны. Праўда, было іх як на лякарства — пяць асоб. Сярод іх наша рэдакцыйная сяброўка Паўліна Шафран (Скарпіён). Чарговы раз найлепшым у гэтай катэгорыі паказаўся Марк Рубашэўскі (Пані) з Бельска-Падляшскага. Паспяхова дэбютаваў Васіль Сакоўскі з Гайнаўкі (Выхавацель). Настаўнік белліцэя (таксама выхавацель аўтаркі гэтых радкоў) здаўна вядомы як таленавіты расказчык, аўтар крылатых фраз. Уручаючы ўзнагароду, вядучы Міхась Андрасюк (таксама ягоны вучань) прыгадаў сабраным адну з іх: „Што ты, субчык, накалякаў?” — гэта пра неахайнага вучня ў сэнсе што ты, чалавеча, натварыў!.

Трымае фасон таксама дзядзька Мікалай Лук’янюк з Бялкоў (Беленькі). Гэтым разам наш карэспандэнт заваяваў другое месца. Вылучэнне атрымала таксама Зінаіда Лукша-Кавалевіч (Кудзеля) з Беластока, мама нашай рэдакцыйнай паэткі Міраславы Лукшы.

Мышка, Аблачынка, Ягада

У першай групе (дзеці і моладзь пачатковых школ і гімназій) праявілася 8 аўтараў, з якіх пяць — дэбютанты. Два першыя месцы заваявалі: Оля Максімюк (Мышка), трэцякласніца з Беластока, і гімназістка Кацярына Ярашэвіч (Аблачынка) з Кнарыд. Анэце Галімскай (Ягада) з Ягаднік — зараз вучаніцы Гайнаўскага белліцэя дасталася другое месца. Сярод новых аўтараў у гэтай групе былі Міхал Лук’янюк (унук Дзядзькі Кваса і Мікалая Лук’янюка) з Малынкі, што каля Заблудава, Марцін Барташэвіч, Мартына Леанеўская і Уршуля Стоцкая.

Вітаем сямейны тэрцэт!

„Сямейнасць” конкурсу — яшчэ адзін доказ на існаванне літаратурных генаў.

— Вітаем сямейны тэрцэт! — прывітаў вядучы сям’ю Лукшаў: маці Ірэну, сыноў Адрыяна і Рафала.

Уся сям’я прыступіла да конкурсу з вершамі — пра школу (наймалодшы) пра каханне (вучань сярэдняй школы), пра грошы і няволю (маці).

Пашанцавала таксама на два сямейныя дуэты — бабулі і ўнукі. Сеніёрка Зінаіда Лукша-Кавалевіч прыступіла да конкурсу разам са сваёй унучкай Мартынкай Леанеўскай. Дзве яны рэалізаваліся ў прозе, разыгранай на адным фоне вёскі Баравыя. Бабуля апынулася, дарэчы, не першы раз, сярод узнагароджаных.

Ніна Пацэвіч у сваю чаргу прыехала са сваім дарослым унукам Маркам Рубашэўскім.

— Наша творчасць узнікае пасля сваркі з бабуляй, — прызнаецца Марк.

Гэты арыгінальны спосаб на „натхненне” прынёс, як відаць, не абы-які плён — Марк стаў лаўрэатам у прозе!

Арыгінальныя радкі

— Творчасць моладзі найглыбейшая, амаль у кожнага аўтара можна знайсці арыгінальныя радкі, — сказаў Янка Трацяк.

У ІІ групе апынулася 15 аўтараў — усе праявілі сябе ў вершаванай форме.

Першае месца журы прысвоіла Юрку Буйнюку з Маліннік (Ясень), за ім на другім месцы, нечакана для самой сябе, апынулася Барбара Казімярук (Бася ІІ) з Елянкі, вучаніца Гайнаўскага белліцэя. Два вылучэнні атрымалі бельскія ліцэісткі Мажэна Жменька (Мара) і Юстына Каралько (Рут). У групе дарослых паэтаў першае месца заняў Уладзімір Саўчук (Тамаш) з Беластока. Сярод аўтараў гэтай групы вылучэнне атрымала Анна Яканюк з Бельска-Падляшскага — за верш „Засушаныя кветкі”.

Быць добрым беларусам

— Я то пакуль буду мог, то буду пісаць, — сказаў Мікалай Лук’янюк з Бялкоў, чарговы раз узнагароджаны ў конкурсе.

Старэйшыя ўдзельнікі конкурсу моцна адзначаюць патрыятычны аспект конкурсу.

— Якія мы рады, што толькі моладзі прыехала — кажуць узрушаныя народныя паэткі з Аўгустова Марыя Манаховіч і Вольга Анацік. — Пасля нас будзе каму прадаўжаць справу.

— А самі, — дадае пані Вольга, — рады, што старых запрашаюць.

— Як жа не любіць беларускую мову? — здзіўляецца Ніна Пацэвіч. — Яна ж сама да сябе гаворыць, за сэрца кранае. А як унук першае месца заняў, хоць я малая, то ў два разы вырасла!

Пані Ніна ўзрушаецца, калі чуе беларускія песні, калі ў тэлевізары выступае светлы, разумны беларус.

У кафэ „Тэхнічная”, дзе сабраліся лаўрэаты і ўдзельнікі, панаваў святочны настрой. Гайнаўскія ліцэісткі-паэткі — Анна Садоўская, Ілона Карпюк і Іаанна Масайла (зараз студэнтка) праспявалі мілагучныя шэдэўры калектыву „Знічка”. Быццам у адказ на тую сімпатыю і радасць старэйшых людзей.

Правал — рэцэпт на поспех

Усім, што не дачакаліся прызнання ў сёлетнім конкурсе, варта ведаць, што правал мабілізуе. Пераканаўся ў гэтым найлепшы (таксама паводле мяне) малады паэт Юрка Буйнюк. Вершы пачаў пісаць у чацвёртым класе пачатковай школы. Яго літаратурная дарога была ці не найбольш складанай? Многа сумненняў, многа пошукаў, болю. Раней не атрымаў прэстыжнай узнагароды, хаця кожны год прыступаў да конкурсу. Сёлета яго творы складаюць самую цікавую частку зборніка „У кроплях дажджу”.

Падобнае сталася з Касяй Ярашэвіч і Барбарай Казімярук. Пачыналі, як большасць, вершаванымі формамі. Раней таксама не дачакаліся прызнання ў паэзіі (Бася была лаўрэаткай „Зоркі” на рэпартаж). Зараз іх конкурсныя вершы вылучаюцца глыбінёй і паэтычнасцю. Параўнанне з іх ранейшымі спробамі паказвае на творчае развіццё аўтарак. Такія прыклады адмыслова апраўдваюць ідэю конкурсу, які, дарэчы, ціха адзначыў свой першы юбілей — пяцігоддзе!