Я цесна звязаны з гэтымі старонкамі

— Ваш бацька, Мікалай Нестаровіч, адзін з больш вядомых у Польшчы кінааператараў дакументальных карцін. Ці адтуль бярэцца Ваша зацікаўленне дакументальным кіно і фатаграфіяй?

— Так, маё зацікаўленне дакументальным кіно перададзенае бацькам. Ад яго я браў веды і ўмеласці, карыстаўся яго вопытам. А на змест маіх прац уплыў мае мая адукацыя. У мяне філасофскі погляд на здарэнні, якія фіксуюцца мною на кіна- ці фотаплёнцы.

— Дакументальнае кіно карыстаецца папулярнасцю не толькі ў публічным тэлебачанні, але і на камерцыйных тэлеканалах. Як Вы ацэньваеце вартасць і папулярнасць кінадакумента?

— Праца кінааператара — гэта спроба адзначыць бачаную рэальнасць на кінаплёнцы. Фатограф знаходзіцца ў больш складанай сітуацыі, паколькі яму трэба злавіць здарэнне ў адзін момант і змясціць яго на адным здымку, без каментарыя, без тэксту. Дакументальнае кіно ацэньваю станоўча, таму што падглядае яно рэальнае жыццё, якое неаднойчы больш цікавае і атракцыйнае за тое, што можа прыдумаць аўтар кінасцэнарыя. Тэму для дакументальнай кінакарціны падбірае сам рэжысёр, а кінааператар унікае ў тэму і перадае яе ў выглядзе кадраў на кінаплёнцы. Мой бацька ўмее ўнікаць у тэму і таму запрашаюць яго да супрацоўніцтва вядомыя кінадакументалісты, напрыклад, Анджэй Фідык, Эва Бажэнцкая ці Вальдэмар Карват. Супрацоўнічаў ён таксама з Тамарай Саланевіч. А я пры нагодзе дапамогі бацьку набываю вопыт, працую на другім плане, з другой камерай, або запісваю гук. Заўсёды ўдзельнічаю пры здымках, нават калі даводзіцца мне толькі падключаць кабелі. Тады ў мяне ствараецца нагода для размоў з рэжысёрам. Прымаў я таксама ўдзел у рэалізацыі фільмаў для замежных тэлеканалаў Бі-бі-сі і Дыскаверы.

— А хто фінансуе дакументальныя фільмы?

— У пераважнай большасці заказвае іх публічнае тэлебачанне, але гэта не вырашае праблемы, бо TVP прызначае штораз менш грошай і не цікавіцца развіццём дакументальнага кіно. Цяпер пошукам грошай займаюцца спецыялісты, напрыклад, загадчык вытворчасці, які павінен прыцягнуць спонсараў.

— Ваш бацька працаваў пры вядомых фільмах Анджэя Фідыка („Рускі стрыптыз”, „Парад у Карэі”, „Сон Сташка ў Тэгеране”). Над чым цяпер працуе бацька і чым Вы самі займаецеся?

— У мінулым годзе здымаў ён фільм „Пра караля Суазіленда” (новай краіны каля Паўднёва-Афрыканскай Рэспублікі). Цяпер у Маскве здымае фільм пра сітуацыю праваслаўя ў Расіі. А выключна мае работы гэта фільмы „Аднаго жыцця мала” (1996) і „Дарога да свету” (1998). Супрацоўнічаў я пры фільмах Эвы Бажэнцкай і Тамары Саланевіч. Апрача дакументальных фільмаў прымаў я ўдзел у рэалізацыі каля Плёсак мастацкага кінафільма Тамары Саланевіч „Крэсавая балада” аб настальгіі па мінулым.

— У фільмах, пры якіх Вы працавалі, закранаецца беларуская тэматыка. Адкуль зацікаўленне жыццём беларусаў?

— Я нарадзіўся ў Варшаве, але мой бацька, уся мая сям’я, паходзіць з Беласточчыны, з Орлі. І я тут выхоўваўся. Я больш цесна звязаны з гэтымі старонкамі, чым з Варшавай. Гэтыя месцы сталі для мяне крыніцай жыццёвых ведаў. Найбольш я гэта адчуў падчас рэалізацыі фільмаў Тамары Саланевіч. Яна — ураджэнка Нараўкі і большасць яе кінакарцін распавядае пра жыццё мясцовых беларусаў. І гэта набліжае мяне да ўражлівасці жыхароў беларускіх вёсак, адкуль выводзяцца і мае карані. Фільмы Саланевіч паказваюць унутраны свет чалавека. Прыгадваецца мне герой кінакарціны „Мелодыя душы”, які шукае сэнсу жыцця. Аказалася, што сляпы чалавек з Курашава знайшоў яго ў музыцы, якая дае радасць і яму самому, і ягоным слухачам. Уражваюць таксама фільмы пра дом для састарэлых у Ялоўцы („Ужо непатрэбныя”), пра Белавежу („Крык пушчы”) ці Грабарку.

— Вы фатаграфавалі ў розных кутках свету. Як працуецца ў змененых кліматычных умовах?

— Да змены кліматычных умоў трэба прывыкнуць. Перад тым трэба падрыхтавацца, прымаць адпаведныя лякарствы ці ўколы на два тыдні да выезду і на працягу двух тыдняў пасля вяртання. Трэба мець таксама адпаведную апаратуру, якая можа працаваць у Сібіры, на Паўночным полюсе ці ў Азіі.

— Плён Вашай пабыўкі ў Азіі можна пабачыць на выстаўцы „Токіо-2000” у музеі ў Бельску-Падляшскім, а раней у Варшаве.

— Так, паказваю на ёй навагоднія святкаванні ў вялікай тэхніцызаванай агламерацыі, якой з’яўляецца сталіца Японіі. Токіо ў большай ступені сімвалізуе новае стагоддзе, чым ЗША, паколькі тэхнічная думка нараджаецца ў Японіі, а пасля пераносіцца на іншы грунт. Паехаць у Японію разам з Магдаленай Цяцерскай дапамаглі нам спонсары. Раней на свой кошт пабываў я ў Індыі. На выстаўцы „А Гімалаі стаяць” паказваў я фатаграфіі, зробленыя ў Кітаі, Узбекістане, Пакістане і Індыі. З пазнейшых паездак зрабіў я дзве выставы пра архітэктуру Пакістана, Узбекістана ды Ірана. Фатаграфаваў я яшчэ ў Карэі, Арменіі і Тайландзе. Найбольш для фатаграфавання спадабалася мне Японія. Там я здымаў сюжэты таксама камерай і, магчыма, з гэтага атрымаецца кароткаметражны фільм.

— Дзякую за размову.