Супраць насілля

Аляксей МАРОЗ

Жудаснае здарэнне

У Вялікую пятніцу Эмілія не вярнулася нанач дамоў. Суботняй раніцай яе мёртвае цела знайшлі непадалёк дому. Аказалася, што ноччу дзяўчына была задушана. Яе твар быў моцна пацарапаны.

— Перад Вялікаднем справіла яна сабе вопратку, веласіпед, а ў пятніцу купіла яшчэ рыбкі для акварыума. Былі ў яе свае планы адпачынку ў час канікулаў. Не прадбачвалася трагедыі, — кажа маці нябожчыцы Галіна Скепка. — Ахвотна памагала дома, была прыкладнай дачкой і добрай сяброўкай.

Надкамісар Анджэй Понуркевіч, які выконвае абавязкі павятовага каменданта паліцыі ў Гайнаўцы паінфармаваў, што ўжо зроблены фотаробат магчымага злачынцы. Пару дзён пазней паліцыя арыштавала 19-гадовага Лукаша Б., які прызнаўся ў забойстве ліцэісткі.

— Была малюткай, ціхай і спакойнай дзяўчынай, — успамінае класны выхавацель Эміліі Тадэуш Саньда. — Увесь клас плача па сяброўцы. Я спачатку не мог паверыць, што здарылася такая трагедыя. Дзяўчына заўсёды ведала, дзе яе месца і што павінна зрабіць, а ў час розных выездаў і дыскатэк не было з ёю ніякіх выхаваўчых клопатаў.

Класавыя сяброўкі былі вельмі ўсхваляваны забойствам Эміліі. „Мы не спадзяваліся, што ў Гайнаўцы такое можа здарыцца”, — гаварылі.

Прыйшлі пратэставаць

Моладзь, якая ўдзельнічала ў маршы заяўляе, што прыйшла, каб моўчкі пратэставаць супраць насілля і злачыннасці і аддаць пашану замардаванай сяброўцы. Вучні ў першых радах шэсця неслі транспаранты з лозунгамі „Пратэстуем супраць хвалі насілля”, „Хто на чарзе?”, „Чаму?”

— Так не павінна быць, таму мы вырашылі пратэставаць супраць усялякіх злачынстваў, — гаворыць Магда Віннікаў, гаспадыня класа, у якім вучылася Эмілія і які быў ініцыятарам маршу.

Старшыня школьнага самаўрада Эмілія Троц дадае, што спачатку нават не разлічвалі на такую хуткую арганізацыю пратэсту і такую вялікую падтрымку з боку маладых людзей.

— Няхай смерць маёй дачкі будзе асцярогай для іншых, бо невядома хто можа быць чарговай ахвярай, — заяўляе маці Эміліі, Галіна Скепка. — Аднак нельга ўвесь час сядзець дома, трэба намагацца, каб была большая справядлівасць і больш жорстка каралі злачынцаў. Не ведаюць што робяць тыя, што змяншаюць кары злачынцам.

Бацька нябожчыцы, Вацлаў Скепка, падкрэслівае, што прычынай росту злачыннасці ў Гайнаўцы з’яўляецца вялікае беспрацоўе, асабліва сярод моладзі. Настаўнік з ліцэя, у якім вучылася Эмілія, адзначае, што вечарам нават з сабакам страшна хадзіць па горадзе, бо могуць спыніць агрэсіўныя маладыя людзі. Удзельнікі маршу маўчання падкрэсліваюць, што ў Гайнаўцы можна спаткаць асобеняў, якія вечарам спыняюць моладзь і вымагаюць ад яе грошай. Дырэктар I Агульнаадукацыйнага ліцэя ў Гайнаўцы Ян Залеўскі кажа, што сярод ліцэістаў яго школы праведзена было апытанне, у якім прыблізна палова вучняў заявіла, што ў нейкай форме прапанавалі ім куплю наркотыкаў, а каля 30% вучняў лічыць, што наркотыкі даступныя ў іх школе.

— Клас вырашыў арганізаваць марш маўчання, каб паказаць, што ў такім малым 25-тысячным горадзе дзеецца дрэнна, што пашыраецца насілле, а дзеянні паліцыі недастатковыя, — з хваляваннем гаворыць выхавацель Тадэуш Саньда.

Раённы пракурор у Гайнаўцы Аліна Сапежка-Петручук пацвярджае, што за апошні час узрасла колькасць злачынстваў у горадзе, хаця адначасна паліцыя штораз часцей выяўляе правапарушальнікаў.

У маршы маўчання ідуць прадстаўнікі ўлад — стараста Гайнаўскага павета і бурмістр горада. Апошні заяўляе, што прыйшоў сюды як прыватная асоба. Ён — бацька дзвюх дочак, якім таксама здараецца выходзіць у кіно або кавярню і вяртацца поцемкам. Кажа, што Гайнаўка на фоне іншых гарадоў не вылучаецца павышанай злачыннасцю, але дзеянні ўлад будуць ісці ў напрамку прадухілення насілля і ўсялякіх іншых адмоўных з’яў.